ការត្រិះរិះពិចារណា និងការបណ្តុះផ្នត់គំនិត (Critical Thinking and Growth Mindset)
AI
29 November 2024

ការត្រិះរិះពិចារណា និងការបណ្តុះផ្នត់គំនិត (Critical Thinking and Growth Mindset)

By

ការត្រិះរិះពិចារណា (Critical Thinking) និងការបណ្តុះផ្នត់គំនិត (Growth Mindset) ជាជំនាញដ៏សំខាន់សម្រាប់សតវត្សទី ២១។ ទាំងពីរនេះជួយដល់ការគិតសម្រាប់ដំណោះស្រាយបញ្ហា ការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួន និងការរួមចំណែកក្នុងសង្គមយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។

1. តើការត្រិះរិះពិចារណាគឺជាអ្វី?

ការត្រិះរិះពិចារណា គឺជាសមត្ថភាពក្នុងការវិភាគ ស្វែងរក និងវាយតម្លៃព័ត៌មាន ឬគំនិត ដោយប្រើអារម្មណ៍ស្ថិតស្ថេរ និងគោលលទ្ធិដ៏យល់ស្រួល។ វាពាក់ព័ន្ធនឹង៖

  • ការគិតវិភាគយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ។
  • ការសម្លឹងច្បាស់លាស់លើព័ត៌មានមុនពេលទទួលយក។
  • ការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយការពិចារណាយ៉ាងល្អិតល្អន់។

តើការត្រិះរិះពិចារណាមានអ្វីសំខាន់?
ការត្រិះរិះពិចារណាជួយសិស្សបញ្ចេញសំនួរដែលសំខាន់ ធ្វើការពិចារណាអំពីការងាររបស់ពួកគេ និងដោះស្រាយបញ្ហាដោយប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ វាបង្កើតសមត្ថភាពក្នុងការវិភាគយ៉ាងល្អ ធ្វើឱ្យអ្នកក្លាយជាមនុស្សឆ្លាតវៃក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយ។

ឧទាហរណ៍៖

  • ស្វែងយល់ពីមូលហេតុ និងផលវិបាកនៃសកម្មភាពមួយ។
  • បំបែកព័ត៌មានជាច្រើនផ្នែកដើម្បីយល់ពីបរិបទទាំងស្រុង។

វិធីអភិវឌ្ឍ Critical Thinking

  • សួរលើសំណួរច្រើនដើម្បីស្វែងរកការពិត
  • ស្តាប់យោបល់ផ្សេងៗដោយចិត្តអាក្រក់ចំណាយ
  • វិភាគប្រភពព័ត៌មាន និងដំណើរការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ
  • ប្រើប្រាស់សមត្ថភាពវិភាគក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា។

2. តើការបណ្តុះផ្នត់គំនិត (Growth Mindset) គឺជាអ្វី?

ការបណ្តុះផ្នត់គំនិត គឺជាគំនិតដែលជឿជាក់ថា សមត្ថភាពអាចអភិវឌ្ឍន៍បានតាមរយៈការបង្រៀន ការបញ្ចូលចិត្ត និងការអនុវត្ត។ វាការពារការគិតថា សមត្ថភាពគឺជាការជាប់ស្ថិត។

ចំណុចសំខាន់៖

  • ជឿជាក់លើការលូតលាស់ដោយការផ្លាស់ប្តូរបរិយាកាស។
  • មើលអប្បបរមជាឱកាសសិក្សា។
  • ទទួលស្គាល់បរាជ័យជាការរៀនសូត្រ។

ឧទាហរណ៍៖

  • “ខ្ញុំមិនទាន់ចេះ” ជំនួសឲ្យ “ខ្ញុំមិនចេះ។”
  • ប្រាកដថាសមត្ថភាពអាចលូតលាស់តាមការចូលរួម។

អត្ថប្រយោជន៍នៃ Growth Mindset

  • ជួយបង្កើនកំឡាំងស្មារតី និងភាពអត់ធ្មត់
  • ជំរុញការស្វែងរកឱកាសរៀនសូត្រ
  • សម្របខ្លួនទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរដោយងាយស្រួល
  • ជួយពង្រឹងទំនាក់ទំនងក្នុងក្រុមការងារ។

វិធីអភិវឌ្ឍ Growth Mindset

  • ទទួលយកកំហុស និងសិក្សាពីវា
  • កំណត់គោលដៅលើការរៀនសូត្រជាជាងលទ្ធផល
  • បង្កើតចិត្តជឿថាការខិតខំប្រឹងប្រែងនឹងធ្វើឱ្យកាន់តែប្រសើរ
  • ពង្រឹងចិត្តជឿថាអ្វីៗអាចសម្រេចបានតាមការប្រឹងប្រែង។

គំនិតជាស្ថាពរ (Fixed Mindset) និង Growth Mindset
គំនិតស្ថាពរជឿថាសមត្ថភាពគឺជាអ្វីដែលមិនអាចផ្លាស់ប្តូរបាន។ តែក្នុង Growth Mindset មនុស្សជឿថា សមត្ថភាពអាចរីកចម្រើនបានតាមការប្រឹងប្រែង។ វាផ្តោតលើការរៀនពីកំហុស និងការកែលម្អចុងក្រោយ។

3. ហេតុអ្វីសំខាន់?

  • ការត្រិះរិះពិចារណា៖ ជួយដល់ការសម្រេចចិត្តល្អក្នុងការងារ និងជីវិត។
  • ការបណ្តុះផ្នត់គំនិត៖ ជួយបង្កើតអរម្មណ៍ឯករាជ្យ និងភាពជឿជាក់ក្នុងការអភិវឌ្ឍខ្លួន។

4. វិធីអនុវត្តជំនាញទាំងពីរ

ក. ត្រិះរិះពិចារណា៖

  1. សួរច្រើនសំណួរ: ដូចជា “ហេតុអ្វី?”, “យ៉ាងដូចម្តេច?”
  2. វិភាគព័ត៌មាន៖ មើលពីប្រភព សក្ដានុពល និងភាពជាក់ស្តែង។
  3. ដាក់ជំរុញការគិតដោយដោះស្រាយបញ្ហា។

ខ. ផ្នត់គំនិតលូតលាស់៖

  1. ទទួលស្គាល់បរាជ័យជាឱកាស។
  2. ស្វែងរកការចំណាយពេលដើម្បីសិក្សារបស់អ្នក។
  3. ធ្វើការអនុវត្តសិក្សាដោយប្រើចំណេះទូទៅដើម្បីជួយអភិវឌ្ឍន៍សមត្ថភាពថ្មី។

គុណសម្បត្តិនៃការរួមបញ្ចូល Critical Thinking និង Growth Mindset
ការរួមបញ្ចូល Critical Thinking និង Growth Mindset ជាការផ្សំផ្សាយល្អ ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យ។ Critical Thinking ជួយឱ្យយល់ច្បាស់ពីបញ្ហា Growth Mindset ជួយទទួលយកបញ្ហាដូចជាឱកាសអភិវឌ្ឍ។

5. សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

ការត្រិះរិះពិចារណា និងការបណ្តុះផ្នត់គំនិត គឺជាគន្លឹះសំខាន់សម្រាប់អ្នកដែលចង់សម្រេចជោគជ័យក្នុងសង្គមបច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងការងារដែលមានការប្រកួតប្រជែង។

ការចងរួម Critical Thinking និង Growth Mindset មិនត្រឹមតែជួយសិស្សក្នុងការបញ្ចេញមតិដូចអ្នកវិភាគទេ តែវាក៏ជួយបង្កើតជំនាញក្នុងការបង្កើតដំណោះស្រាយដែលមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់បញ្ហាអនាគតផងដែរ។

Prev Post

ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធគាំទ្រដល់ការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត (DSS)

Next Post

បដិវត្តិឧស្សាហកម្ម 4.0 គឺជាអ្វី?

post-bars