សិក្ខាសាលាស្តីអំពីការតម្រង់ទិសអំពីជំនាញសិក្សា និងអាជីពសម្រាប់សិស្សានុសិស្សកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាល័យ និងមហាវិទ្យាល័យ មានគោលបំណង គាំទ្រដល់សិស្សានុសិស្ស ស្វែងយល់អំពីមុខជំនាញ និងអាជីពដែលមាននៅក្នុងទីផ្សារបច្ចុប្បន្នដើម្បីឱ្យពួកគេអាចយល់ដឹងបន្ថែម និងស្វែងយល់អំពីខ្លួនឯងឲ្យកាន់តែច្បាស់ទៅលើមុខវិជ្ជា និងអាជីពដែលត្រូវនឹងចំណង់ចំណូលចិត្ត លទ្ធភាព និងឱកាសការងារនាពេលអនាគត។
ការសម្រេចចិត្តរបស់យុវវ័យកំឡុងពេលសិក្សានៅសាលារៀនមានឥទ្ធិពលយ៉ាងធំធេងចំពោះជីវិតរបស់ពួកគេ ដែលមិនត្រឹមតែ ប៉ះពាល់ដល់ការអប់រំ ការបណ្តុះបណ្តាលឬការងារ ប៉ុណ្ណោះទេ តែវាមានផលប៉ះពាល់ទៅដល់ជីវិតក្នុងសង្គម ហិរញ្ញវត្ថុ និងសុខភាព។ ដូចនេះសិក្ខាសាលាស្តីអំពីការតម្រង់ទិសអំពីជំនាញសិក្សា និងអាជីពដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការជួយឲ្យសិស្សានុសិស្ស កសាងសម្ថភាពទូទៅរបស់គេតាមរយៈការផ្តល់នូវការយល់ដឹងអំពីព័ត៌មានច្បាស់លាស់ ដែលនឹងជួយបង្កើននូវការចូលរួមរបស់សិស្សលើការ សិក្សារៀនសូត្រ នៅពេលដែលពួកគេមានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់ខ្លួនគេ និងរបៀបដែលពួកគេអាចរស់នៅនិងធ្វើការនៅពេលពួកគេបញ្ចប់ការសិក្សាពី មហាវិទ្យាល័យ ឬស្ថាប័នបណ្តុះបណ្តាលវីជ្ជាជីវៈ។
នៅពេលដែលយើងចាប់ផ្តើមស្វែករកសិក្សាលើមុខវិជ្ជាអ្វីមួយសម្រាប់ជាជំនាញអាជីពទៅថ្ងៃអនាគត យើងត្រូវយល់ឲ្យច្បាស់ពីខ្លួនឯងជាមុនសិនទៅលើចំនុចទាំងបួនខាងក្រោមនេះ៖
- តើយើងចូលចិត្តធ្វើអ្វី និងមានការងារអ្វីដែលយើងតែងធ្វើបានល្អជាងគេ
- តើទៅថ្ងៃអនាគត់យើងអាចយកជំនាញដែលយើងចង់រៀននោះទៅធ្វើការបានដោយខ្លួនឯងដែរឬទេ
- តើយើងមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការរៀនមុខជំនាញនោះដែរឬទេ?
- តើមានសាលាមួយណាដែលយើងគិតថាអាចមានបទពិសោធន៍សម្រាប់អ្នកជោគជ័យច្រើនចេញពីសាលានោះ។
១. មុខ ជំនាញ ព័ត៌មាន វិទ្យា (Field of Information Technology) មុខ ជំនាញ ព័ត៌មាន វិទ្យា ជាមុខ ជំនាញ មួយ ដ៏ ពេញ និយម នៅ កម្ពុជា ។ មុខ ជំនាញ នេះ ផ្តល់ នូវ ចំណេះ ដឹង ទូលាយ អំពី បច្ចេកវិទ្យា ព័ត៌មាន វិទ្យា hardware, software និង networking រាប់ បញ្ចូល ទាំង ប្រព័ន្ធ ប្រតិបត្តិការ ការ គ្រប់ គ្រង ទិន្នន័យ ការ បង្កើត គេហទំព័រ និង ការ គ្រប់គ្រង សុវត្ថិភាព ព័ត៌មាន។ មុខវិជ្ជា សំខាន់ ៗ ដែល និស្សិត ត្រូវ សិក្សា រួម មាន៖ C++ Programming, Algorithms & Data Structure, Data Communication, Computer Architecture, Multimedia Technology, Database Management Systems, Java Programming, Web Development, Network Management.
២.ជំនាញដែលត្រូវការ មុខវិជ្ជាដែលចំបាច់សម្រាប់ជំនាញបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន គឺ គណិតវិទ្យា រូបវិទ្យា វិទ្យាសាស្រ្តអនុវត្ត និងភាសា។ ជំនាញលើការដោះស្រាយបញ្ហា ភាពឆ្នៃប្រឌិត សម្ថភាពដែលអាចធ្វើការបានច្រើនមុខក្នុងពេលតែមួួយ (multitasking) នឹងជួយឱ្យអ្នកឯកទេសបង្កើតនិងកែលម្អបច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីធានាថាវាសមនឹងតម្រូវការអាជីវកម្មនិងបុគ្គល។អ្នកដែលបម្រើការងារនៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានគួរតែមានអារម្មណ៍ដែលមានផាសុខភាពធ្វើការដោយខ្លួនឯងលើគម្រោង ឬធ្វើការងារនៅក្នុងក្រុម។ ការងារភាគច្រើននៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាននឹងស្ថិតនៅក្នុងបរិយាកាសការិយាល័យ។ ដោយសារក្រុមហ៊ុន ឬស្ថាប័នជាច្រើនពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើបណ្តាញកុំព្យួទ័ររបស់ពួកគេក្នុងការធ្វើជំនួញ អ្នកឯកទេសគួរតែត្រៀមខ្លួន ធ្វើការថែមម៉ោងដើម្បីធានាឱ្យបាន នូវដំណើរការល្អប្រសើររបស់ប្រពន្ធ័ ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់ និងរក្សាសុវត្ថិភាពនៃប្រព័ន្ធ។
៣. អាជីពផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានក្រោយ ពី បញ្ចប់ ការសិក្សា និស្សិត អាច មាន សមត្ថភាព បំពេញ ការងារ នៅ តាម ក្រុមហ៊ុន អង្គការ និង ស្ថាប័ន រដ្ឋ ទៅ តាម ជំនាញ រៀង ៗ ខ្លួន រួមមាន ដូច ជា អ្នក បង្កើត គេហទំព័រ អ្នក គ្រប់ គ្រង បណ្តាញ កុំព្យូទ័រ អ្នក គ្រប់ គ្រង ព័ត៌មាន វិទ្យា អ្នក គ្រប់គ្រង ទិន្នន័យ អ្នក សរសេរ កម្ម វិធីកុំព្យូទ័រ ជា ដើម។ ក្រៅ ពី នោះ និស្សិត អាច មាន ឱកាស បើក អាជីវកម្ម ដោយ ខ្លួន ឯង ផង ដែរ តាម រយៈ ការ ចង ក្រង ជា ក្រុម ឯកទេស បង្កើត វិបសាយ ឬ សរសេរ កម្មវិធី សម្រាប់ អាជីវកម្ម ខ្នាត តូច ឬ សរសេរ កម្មវិធី ហ្គេម។
៤. ការសិក្សាមុខវិទ្យាពត៌មានវិទ្យានៅមហាវិទ្យាល័យ
៥. ផ្លូវទៅកាន់អាជីពដ៏ជោគជ័យដើម្បីអាចជ្រើសរើសផ្លូវអាជីពត្រឹមត្រូវអ្វីដែលយើងត្រូវ៖
- ជ្រើសជំនាញដែលអ្នកចាប់អារម្មណ៍និងមានសមត្ថភាពធ្វើវា
- ផែនការនៃការចាប់ផ្តើមធ្វើការឲ្យគេ និងការប្រកបមុខរបសខ្លួនឯង
- ត្រូវចាប់ផ្តើមអនុវត្តន៍ឲ្យបានញឹកញាប់ដើម្បីក្លាយជាអ្នកស្ទាត់ជំនាញ និងបង្កើតស្នាដៃខ្លួនឯងឲ្យច្រើន
៦. ទីផ្សារការងារបច្ចុប្បន្ន (ការស្រាវជ្រាវត្រឹមឆ្នាំ២០១៧)ចំពោះទីផ្សារការងារនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា តាមរយៈនាយកដ្ឋានទីភ្នាក់ងារមុខរបរនៃក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៧ នៅកម្ពុជាអត្រាអ្នកមានការងារធ្វើខ្ពស់ រហូត ដល់ កម្រិត ៩៩,៣% ស្មើនឹង ប្រមាណជិត ១០លាននាក់ហើយអត្រាគ្មានការងារធ្វើត្រូវបានកាត់ បន្ថយ មក ត្រឹម កម្រិត ទាប ០,៧% ។ ក្នុង ចំណោម អ្នកមានការងារធ្វើសរុបទាំងអស់មានចំនួនជិត១,៥ លាននាក់ធ្វើការនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ, ជាង២,៤លាននាក់នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ, ជាង៤លាននាក់ នៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម, ១,២លាននាក់ធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសនិងជាង០,៥លាននាក់ជាមន្ត្រី សាធារណៈ។
យោង តាម លទ្ធផល អង្កេត និយោជក លើក ទី ៤ ស្តី ពី កង្វះ និង គម្លាត ជំនាញនៅក្នុងទីផ្សារការងារឆ្នាំ ២០១៧ដែលកំពុងជួបបញ្ហាលំបាកក្នុងការជ្រើសរើសបុគ្គលិកមានដូចជា៖
- ៧៧,៩% នៃ និយោជកនៅក្នុងវិស័យសណ្ឋាគារ និងការស្នាក់នៅ ។
- ៦៤,១% ក្នុង វិស័យ ឡូ ជី ស្ទីក និង ការ ដឹក ជញ្ជូន ,
- ៥៨,៣% សុខាភិបាល
- ៥៣,០% អប់រំ និង បណ្តុះបណ្តាល
- ៥១,៧% កែ ច្នៃ ម្ហូបអាហារ និង ភេសជ្ជៈ
- ៥០,៧% ហិរញ្ញវត្ថុ និង ធានា រ៉ាប់រង
- ៣៦,៥% ព័ត៌មានវិទ្យា
- ៣៤,៤% សំណង់
- ២០,៩% វាយនភ័ណ្ឌ កាត់ដេរ សម្លៀក បំពាក់ និង ផលិត ស្បែកជើង
- ៧,៣% ផលិតកម្ម កៅស៊ូ និង ប្លាស្ទិក ។
Video